• Menu
  2. Wat is erfgoedwijs denken?

Erfgoedwijs zijn

Cultureel erfgoed kan een archeologische vondst zijn of een gebouw, landschap, archiefstuk, historische kaart, oude foto en voorwerp. Maar ook kunnen het verhalen, ambachten, tradities, gebruiken en rituelen zijn (immaterieel erfgoed).
Erfgoed(educatie) gaat over maken, bewaren, betekenis geven en doorgeven. Door toekenning van het etiket 'erfgoed' zeggen we als het ware: dit is van wezenlijk belang om te behouden voor de toekomst. Erfgoed is niet neutraal, maar context- en tijdgebonden. Mensen geven immers steeds opnieuw betekenis aan de wereld om zich heen. Het denken over erfgoed ontwikkelt zich door de tijd heen, maar verschilt ook van groep tot groep en zelfs per persoon. Iedereen kijkt vanuit zijn eigen achtergrond en perspectief.
Erfgoedwijze leerlingen ontwikkelen een genuanceerde en open blik op erfgoed. 

Belangrijke vragen rond erfgoed zijn:


1. Wie bepaalt dat iets erfgoed (genoemd) wordt?
2. Hoe wordt iets erfgoed en op basis van wat?
3. Welke belangen en emoties spelen daarbij een rol?
4. Welk verhaal wordt hier verteld, door wie? En welk verhaal niet?
5. Wat betekent dit voor onze samenleving?
6. En wat vind ik er eigenlijk van? 

Een erfgoedwijze blik

Erfgoedwijs denken is nadenken over de betekenisgeving rond erfgoed. Denk bijvoorbeeld aan de 'zeehelden' uit de 17e eeuw die van ‘hun voetstuk' zijn gevallen. Of over (de wens voor) het afschaffen van een traditie als vuurwerk op oudejaarsavond.  
Je onderzoekt in het gesprek over erfgoed de verschillende emoties, ideeën en belangen die er spelen, maar ook die van jezelf. Welke gedachte en emotie heb ik? En wat denkt en voelt een ander? Door verschillende invalshoeken te horen kun je je verplaatsen in de ander. Ga je er anders over denken nu je meerdere perspectieven hebt gehoord?

Erfgoedwijs denken is eigenlijk een attitude. Het gaat om het vertragen van je mening en het begrip creëren voor de emoties van een ander. Er is misschien niet altijd consensus of een eenduidig antwoord.  

 

Je traint vaardigheden als:

  • Kritisch nadenken over hoe iets erfgoed wordt.
  • Je inleven en ontdekken dat je van mening kunt verschillen over wat erfgoed is (of juist niet) en daarover met elkaar in gesprek kunt;
  • Goed luisteren naar de verschillende emoties en belangen die (kunnen) spelen rondom erfgoed;
  • Een open houding ontwikkelen voor de mening van anderen en het veranderen van je eigen mening door interactie met de andere verhalen en perspectieven;
  • Omgaan met soms complexe, lastige vraagstukken;
  • Een eigen mening ontwikkelen over wat erfgoed is en die onder woorden brengen.

 

Animatie Emotienetwerken

Emotienetwerken is een werkvorm voor in de klas waarbij leerlingen nadenken over hun eigen emoties en die van anderen. Het is een instrument dat de interactie rond erfgoed laat zien. Het maakt de aanwezige emoties van leerlingen zichtbaar en ook hoe zij wellicht van gevoel veranderen door de verhalen en perspectieven van anderen. 
Bekijk de animatie over Emotienetwerken.